عوامل موثر در گرایش به اعتیاد کارشناس روانشناس ترک اعتیاد آرمان گنبدکاووس: الهام بخشنده

-عوامل مربوط به فرد

-کمبوداعتماد به نفس : به طور مثال فردی ک در مقابل درخواست دوستانش برای کشیدن حشیش جرأت مخالفت ندارد، از اعتماد به نفس پایینی برخوردار است در نتیجه نمی تواند خواسته های آنان را رد کند.

- تمایل به اعمال زشت و خلاف: فردی که مدام دزدی می کند و یا تمایل دارد به دیگران آسیب برساند یا دعوا نماید ممکن است به اعمال خلاف دیگری مانند مصرف مواد نیز تن دهد.

- ناراحتی روانی : مانند فردی که ناراحتی اعصاب مانند افسردگی و اختلال فشار روانی پس از سانحه دارد که به منظور کاهش ناراحتیهای خود به جای مراجعه به پزشک به مصرف مواد اقدام می نماید.

- درد یا بیماری جسمی فرض: مانند فردی که دچار پادرد است یا فردی که دارای سردرد ناشی از اختلال فشار روانی است و به جای درمان صحیح اقدام به مصرف مواد اعتیاد آور می نماید.

- نظر مثبت نسبت به مواد: مثلاً نوجوانی که به اشتباه فکر می کند مصرف مواد نشانه بزرگی و احترام است.

کنجکاوی:نوجوانی سنی است که در آن کنجکاوی و سردر آوردن از بسیاری از مسائل دنیای اطراف و بزرگسالان از ویژگیهای خاص آن می باشد می تواند زمینه ی آشنایی نوجوانان با مواد مخدر را فراهم سازد در صورتی که هدایت سازنده ی کنجکاوی نوجوانان همراه با ارتباط عاطفی و تبادل گفتگوی والدین با نوجوانان می تواند خطرات استفاده از این مواد را برای وی روشن سازد.

- داشتن زمینه ی ارثی : فردی که یکی از اعضای خانواده یا بستگانش دارای وابستگی به مصرف مواد اعتیاد آور باشد احتمال اعتیادش بیشتر است.

- مورد خشونت قرار گرفتن : مانند پسر نوجوانی که به طور مداوم از پدرش کتک می خورد . و به همین دلیل بیشتر اوقات غصه دار و ناراحت است .

- وضعیت بد تحصیلی : دانش آموزی که نمی تواند به خوبی همکلاسان خود درس بخواند. یا دانش آوزی که مدرسه را رها می کند احتمال دارد به مصرف مواد روی آورد.

2- عوامل مربوط به خانواده

- مصرف مواد توسط اعضای دیگر خانواده : مانند فردی که پدر یا برادرش در حضور او تریاک می کشند و او نیز از آنها تقلید می کند.

- رها کردن فرزند به حال خود : مانندکسی که فاقد پدر یا مادر است و یا پدر و مادر به نیازهای او توجهی ندارند . و مراقب اعمال و رفتارش نیستند. یا فردی که والدین او را به دلیل اعمال و رفتار ناپسند طرد کرده اند.

تشنج و درگیری در خانواده : مانند فردی که به علت درگیری های مکرر میان والدین همیشه تحت فشار است .

- طغیان علیه والدین : به نظر می رسد مصرف مواد مخدر به طور جدی به وسیله ی نوجوانان تا اندازه ی زیادی بستگی به روابط آنها با والدینشان دارد. والدین که دارای روحیه ی مشورت خواه و احترام آمیز و پذیرا می باشند و ارزشهای خانوادگی و اجتماعی را پاس می دارند امکان رشد تدریجی استقلال را در فرزندان خود فراهم می آورند عموماً فرزندانشان کمتر به خطر اعتیاد گرفتار می شوند در مقابل والدینی که با فرزندان خود رابطه ی دوستانه و عاطفی دارند و نسبت به آنها بی توجه هستند و یا به صورت افراطی نسبت به آنها آسان گیر بوده اند به طور افراط به آنها محبت کرده اند و همچنین والدینی که پرخاشگرانه و استبدادی بوده اند خطر استفاده از مواد مخدر را در نزد نوجوانان خود افزایش می دهند.

3- عوامل مربوط به اجتماع

- دوستان معتاد : دوستان یا اطرافیان فرد وابسته به مواد با تشویق فرد به مصرف مواد او را در معرض خطر مصرف قرار می دهند.

- طرد شدن از طرف معلمان، دوستان، بستگان : افرادی که به دلیل عدم برقراری ارتباط صحیح، دوستان زیادی ندارند و یا اطرافیان حاضر به پذیرش او نیستند . احساس تنهایی کرده و در مواقع نیاز از راهنمایی و حمایت دیگران برخوردار نمی شوند، آسیب پذیر هستند.

- بیکاری : یکی از عوامل مهم عدم اشتغال جوانان می باشد و به علت دغدغه ی فکری و عدم تأمین نیازهای خود برای آرامش افکار به مصرف مواد روی می آورند.

- دسترسی آسان به مواد : در روستاها یا در محل هایی که مواد ارزان، آسان و فراوان یافت می شود ، احتمال مصرف مواد توسط نوجوان و جوان بیشتر است.

- فشارهای ناشی از محیط : جنگ، خشکسالی، زلزله و به طور کلی هر مشکلی که باعث اشکال در تأمین مایحتاج زندگی فرد شود او را در معرض خطر وابستگی به مواد قرار می دهد . باید توجه داشت که معمولاً هریک از عوامل به تنهایی موجب وابستگی به مواد نمی شوند بلکه مجموعاً از این عوامل فرد را در معرض خطر وابستگی به مواد قرار می دهند هرچه تعداد این عوامل بیشتر باشد احتمال ابتلا بیشتر است.

لذا لازم است چگونگی برخورد با دشواریهای موجود در زندگی و حل مشکلات از طریق منطقی و توان ایجاد روابط صمیمانه با دوستان و روشهای سالم و شاد زیستن را بیاموزیم .

(مقصد جایی در انتهای مسیر نیست مقصد لذت بردن از تک تک قدمهایی است که بر می داریم.)