شهرستان آققلا در شمال گلستان و در كنار رودخانه گرگانرود با داشتن آثار تاريخي، گلفشانهاي ديدني و صنايع دستي همچون قالي و پشتي تركمن از مناطق گردشگرپذير اين استان است.
اين شهرستان با جمعيتي حدود ۱۱۵هزار نفر، يك هزار و ۷۶۳كيلومترمربع وسعت دارد و بسياري از ساكنان آن را هموطنان تركمن تشكيل ميدهند.
گفته ميشود اين شهر توسط “شاهعباس” در سال ۱۰۲۰هجري قمري بنا شد و در ابتدا به نام “اسپيدژ” يا “دژسفيد” معروف بوده و در زمان حكومت پهلوي به “پهلوي دژ” تغيير نام داد و امروز نام آققلا گرفته كه در زبان تركمني به معناي دژ يا قلعه سفيد است.
از جمله اماكن ديدني و گردشگري اين شهرستان “گل فشانهاي قارنيارق”، “نفتيجه”، “اينچه”، “پل آققلا”، “پنجشنبه بازار” و نيز گندمزارهاي سبز در فصل بهار است.
از مهمترين صنايع دستي اين منطقه ميتوان به بافت قالي، قاليچه و پشتي تركمني اشاره كرد.
يكي از آثار ديدني مهم اين شهرستان پل تاريخي آققلا است بر روي رودخانه گرگانرود است كه شهر آققلا را به دو قسمت تقسيم ميكند.
اين پل كه در ابتداي بافت قديم شهر آققلا وجود دارد، گفته ميشود از آثار دوره صفوي است كه در قرن معاصر مرمت و همچنان مورد استفاده است.
عدهاي از باستانشناسان اين پل را متعلق به قرن هشتم ميدانند و در اين زمينه عدهاي ديگر معتقدند كه پايههاي پل آققلا از دوره سلجوقي بوده وطاق- ها و بدنهها در دوره صفويه به آن اضافه شده است.
پل آققلا با هفتاد متر طول و حدود ۴/۳متر عرض و ارتفاع حداكثر چهارده متر از سطح آب يكي از نمونههاي منحصر به فرد ديدني در استان گلستان است.
كف پل در گذشته سنگفرش و در دوره اخير با آسفالت پوشش داده شده است.
پايههاي پل در جهت شرقي مخالف جريان آب براي شكستن فشار آب به صورت مثلثي و در جهت غربي موافق با جريان آب به صورت نيم دايره است.
مصالح اصلي بكار رفته در بناي پل آق قلا از آجر، ملات، گچ و آهك بوده و در تعميرات اخير آن از سيمان و مصالح جديد استفاده شدهاست.
در دوره قاجار در محل پل آققلا، قلعه نظامي احداث شدهبود كه گفته ميشود پل در داخل محوطه آن قرار داشت و در مدخل پل دروازهاي بود كه براي كنترل ورود و خروج استفاده ميشد و در اصل از اين قلعه و پل به عنوان سدي در برابر تهاجم بهاين منطقه استفاده ميشد، هرچند سالهاست قلعه نظامي ويران شدهاست.
يكي ديگر از نقاط ديدني اين شهر گلفشان “قارنيارق” در شمال غرب آققلا است كه پديدهاي طبيعي و آتشفشاني پير و فرسوده بوده و در گذشته از دهانه آن به جاي گدازه، گل ( (Mudهمراه با گاز خارج ميشده است.
اين گلفشان “ “Mud volcanoكه در شمال استان گلستان و در فاصله ۱۸كيلو- متري آق قلا واقع است هماكنون به صورت تپهاي مخروطي است كه تاثير فرسايش در آن كاملا مشهود ميباشد.
قارنيارق را به اين دليل آتشفشان گل مينامند كه پديدهاي طبيعي و همانند آن است كه به صورت تپهاي مخروطي بوده و به جاي گدازه از دهانه آن گل همراه با گاز خارج ميشود.
منشا، گازهاي گلفشان نيز از تلههاي نفتي و گازي واقع دراعماق زمين تامين ميشود و شباهت مكانيسم گل فشانها به فورانهاي آتشفشاني موجب شده كه نام آن آتشفشان گل گفته شود.
آتشفشان گل قارنيارق بزرگترين گلفشان استان گلستان است و منابع مختلف قطر دهانه آن را از ۵۰۰تا ۷۰۰متر ثبت كردهاند.
گفتني است قارنيارق كه يك كلمه تركمني است، در اين زبان به معني “شكم پاره و يا جايي كه شكم زمين شكافته و پاره شده”، ميباشد.
همچنين گلفشان “اينچه” در ۲۶كيلومتري شمال آق قلا در مجاورت درياچهاي به همين نام وجود دارد كه دربعضي از منابع آن را تالاب نيز گفتهاند.
اين گل فشان به شكل گودالي مدور به عمق ۱۰متر و قطر هشت متر ميباشد كه از آن گاز و آب حاوي كلريد سديم خارج ميشود.
از جمله سوغاتهاي مهم اين منطقه قاليچه و پشتي تركمني است كه بايد گفت از مهمترين و معروفترين هنر صنعتهاي اين استان نيز به شمار ميرود.
قالي و قاليچه تركمن دستبافي پرزدار و زيبا است كه از طريق درگيري تار و پود و پرز با نقوش هندسي روي دار افقي بافته ميشود.
مواد اوليه اين هنرصنعت پشم، كرك، نخ پنبهاي ونخ ابريشم بوده كههنرمندان آن را باكمك ابزاري همچون دار(قورمه)، قلاب (كسر)، قيچي (سني) و شانه (داراق) به فرشي زيبا تبديل كرده كه هنوز در خانه بسياري از ايرانيان با افتخار “زيبا و دستبافت بودن” استفاده ميشود و يا به سوغات به جاي جاي كشور و جهان ارسال ميگردد.
گزارش از دانشجویان و دانش آموختگان ترکمن
پل آق قلا
این پل بر روی گرگان رود احداث شده است. طول 76 متر و عرض معبر آن 30/4 است. ارتفاع پل تا سطح آب در حالت عادی 11 متر است. پایه های این پل به دوره سلجوقی بر می گردد و صفویان بر روی پایه های به جا مانده، پل جدید خود را احداث كردند.
عصر صحرا...
ما را در سایت عصر صحرا دنبال می کنید
برچسب : نویسنده : عبدالمناف آق ارکاکلي asresahra بازدید : 870 تاريخ : چهارشنبه 23 اسفند 1391 ساعت: 2 PM