از عشق هاي خياباني تا ازدواج هاي تحميلي به قلم عبدالمناف آق ارکاکلی

ساخت وبلاگ
عبدالمناف آق ارکاکلی:خانواده مهم ترین و ارزشمندترین بنیان در نزد خداوند می باشد،این امر با تحقق ازدواج میسر می شود.هر قوم و ملتی در امر ازدواج رسم و رسوم خاص خود را داراست. ترکمنها چون سایر ملل و اقوام ایرانی سنت های خاص و جالب خودرا در فرهنگ غنی خویش دارند که تعدادی را حفظ نموده و تعدادی دیگر را به حافظه ی تاریخ سپرده اند.

در گذشته های نه چندان دور خانواده ها برای فرزندان خویش اقدام به گزینش همسر می نمودند و به گواه ریش سفیدان قوم که حلقه ی ارتباطی نسل ها هستند بعضی اوقات تا شب زفاف شریک زندگی خویش را حتی نگاهی سطحی نمی کردند. سن ازدواج بسیار پایین تر از عصر حاضر بوده و حتی در پاره ای موارد از سن بلوغ فراتر نمی رفته است.دختران پشت دار قالی آرزوهای خویش را می بافتند و پسران در صحرا آرزوهای خویش را سر می دانند که دستانشان را گرفته در دست همدیگر قرار می داداند.ازدواج ها راحت بود و چشم هم چشمی در کار نبوده است.از اینگونه ازدواج ها این تفکر به ذهن متبادر می شود که والدین صلاح فرزندان خویش را بهتر از آنان می دانند.

با تغییر شرایط زندگی و فرهنگ ترکمن ها،شرایط گزینش در ازدواج تغییرات اساسی نموده است که امری بدیهی و اجتناب ناپذیر می باشد.در شرایط کنونی اجتماع که برای هر شخص آزادی قائل بوده و کسی را تحت فشار مجبور به انجام کاری نمی کنند(جز در موارد استثنایی) در میان ترکمن ها ازدواج های تحمیلی به چشم می آید.ازدواج های تحمیلی شاید فراتر از چند درصد نباشد!اما باید توجه داشت با هر ازدواج اجباری آرزوها و آینده ی یک انسان نابودمی شود.

در گذشته این تفکر که والدین صلاح فرزندان خویش را بهتر از آنان می دانند نظر غالب بود و ازدواج های تحمیلی به وضوح در میان ترکمنها مشاهده می شد.اشعاری در دختران و حتی پسران که اسیر این بلا شده اند در ادبیات غنی ترکمني به چشم می خورد که شاید(من بیر قزل گولدم سولدم آرمانلی) نمونه ی بارز این اشعار باشد.

در روستاهای مرزی ترکمن صحرا به دلیل سطح پایین سواد و فرهنگ این تفکر به چشم می آید و حتی در میان شهری ها و به اصطلاح عرف تحصیلکرده ها نیز چنین عقیده ای دارند.به عبارتی دیگر کسانی که گرفتار ازدواج های تحمیلی شده اند اینگونه لب به سخن می گشایند که خانواده های آنان بیشتر به دنبال عروس و داماد برای خود بودند تا زن و شوهر برای فرزندان خود!
عشق های خیابانی میان ترکمن ها چون سایر اقوام و ملل رو به فزونی گذاشته است. 99 درصد عشق های خیابانی با شکست روبه رو می شوند به قولی در اول آشنایی از طرف مقابل خویش بی مهری می بینند و به اصطلاح شکست عشقی می خورند.بعد از ازدواج یا طلاق می گیرند و یا اینکه دندان رو جگر گذاشته همدیگر را تحمل می کنند.

عشق های خیابانی میان ترکمن ها دو پیامد بزرگ در پی داشته است که در میان این قوم به وضوح به چشم می خورد.در صورت مخالفت خانواده ها اقدام به ازدواج پنهانی یا به عبارتی به فرار از خانه روی می آورند که بعد از مدتی با مشکلات عدیده ی اقتصادی و فرهنگی بر خورد می کنند. عده ای دیگر در عالم و رویاهای خویش به آخر دنیا رسیده اند و زندگی برای آنها معنایی جز شکست ندارد و اقدام به عمل غیر شرعی وغیر اخلاقی خودکشی می کنند.اقدام به خودکشی در میان دختران به مراتب بیشتر از پسران می باشد.
در بیشتر موارد با مصرف قرص یا آتش سوزی اقدام به این کار می کنند تعداد کسانی که از دنیا می روند بسیار کمتر از کسانی است که از مهلکه جان سالم به در می برند.در این اقدامات گرایش به جنس مخالف یک سوی قضیه است و به گفته ی جامعه شناسان و روانشناسان عامل خانواده بسیار مهم تر از دیگر عوامل اجتماعی است.

از دلایل مهم روابط پنهانی عاشقانه می توان به ضعف خانواده در کنترل فرزندان خود اشاره نمود.از سویی اگر خانواده ها به نحو مطلوب از فرزندان خود حمایت نمایند وبه آنان محبت کنند دیگر پناهگاه خانواده را به عشق های زودگذر نخواهند فروخت. البته از دلایل مهم طلاق در میان ترکمن ها می توان به پایین بودن سن ازدواج دختران در میان این قوم اشاره نمود.در گذشته که خانواده برای فرزندان خویش اقدام به گزینش همسر می کرده است طلاق بسیار پایین تر از حال حاضر بوده دلیل چیست؟

به نظر نگارنده در گذشته هم اختلافات بزرگ در میان زوجین به اقتضای شرایط زمانه کمتر از حال حاضر بوده است و در صورت بروز اختلافی خانواده ها مقدمات رفع اختلاف را فراهم می کردند یا امر طلاق کاری بسیار مذموم تر از عصر حاضر بوده است.به گفته ی مرحوم نوریزاد يكي از علمای ترکمن صحرا: نمی توان روی دختر و پسر خوب قیمت و ارزشی گذاشت!
در ازدواج تحمیلی فضای خانواده بسیار موثر است چنانکه از شواهد پیداست اجتماع ترکمنها فردی را که در سن معینی ازدواج نکند به شدت زیر فشار روانی و عاطفی خواهد گذاشت این فشار در میان سایر اقوام و ملل مشاهده می شود اما باید توجه داشت که به دلیل پایین بودن سن ازدواج در میان ترکمنها(علی المخصوص دخترها)اگر فردی به سن خاصی برسد و ازدواج ننماید زیر فشار اجتماعی قرار می گیرد و گاهی اوقات برای فرار از این فشارها و بدون هدف اقدام به ازدواج می کند.در پاره ای موارد فضای خانواده محبت آمیز نیست و فرد برای فرار از این فضا اقدام به ازدواج می کند مثلا اختلافات خانوادگی دامنگیر وی شده است.از سویی دیگر در میان ترکمنها این عقیده حکمفرماست که تا پسر یا دختر بزرگتر عروسی نکند نباید کوچکترها عروسی کنند البته این عقیده در میان سایر اقوام مشهود است و تا حدودی در حال منسوخ شدن در میان این قوم است.در نگاهی دیگر هم سن و سالان فرد از جمله همکلاسی هایش ازدواج نموده و حتی صاحب فرزند شده اند و فرد خود را با آنان مورد قیاس قرار می دهد و امکان دارد از طرف خانواده و اجتماع دوستان و فامیلان خویش این قیاس صورت گیرد.
عقاید این قوم بر این نکته تاکید دارد که دختر بدون اذن ولی نمی تواند ازدواج کند این عقیده برگرفته از دین و مذهب این قوم است و در قانون نیز به آن تاکید شده است،با توجه به این نکته که مذهب ترکمنها برگرفته از امام ابوحنیفه می باشد و ترکمنها پیرو مذهب حنفی می باشند گفته ی امام ابوحنیفه را یادآور می شوم: منعقد می شود ازدواج زن آزاده و بالغه با رضایت خودش اگرچه اذن ولی نباشد!کتاب القدوری بخش النکاح،ص288، امام ابویوسف و امام محمد شیبانی دوتن از بزرگترین شاگردان امام ابوحنیفه اذن ولی را لازم می دانند.

اگر در میان ترکمنها دو فرد با هم رابطه ی عاشقانه داشته باشند(منظور رابطه نامشروع نیست)و به هر دلیلی راهشان از هم جدا شود خانواده های ترکمن در بیشتر موارد به فرزند خویش فرد جدیدی معرفی می کنند تا مبادا به عشق اول خویش بازگردد و در اغلب موارد فرد بدون هیچ علاقه ای جواب مثبت می دهد! به قولی از بد و بدتر،بدتر را انتخاب می کنند!چرا که تحقیقات نشان داده برای فراموشی عشق اول درست یا نادرست در خوشبینانه ترین حالت نیاز به یک سال احساس می شود این اشتباه باعث باعث شکست های عاطفی،روحی،سرخوردگی و افسردگی،لجاجت و در پاره ای موارد نادر منجر به روابط نامشروع می گردد.

از منظری دیگر جوانان که با فردی رابطه داشته اند و با مخالفت خانواده ی خویش(مخالفت درست یا نادرست)مواجه می شوند برای لجاجت با خانواده ی خویش فردی را با علم بر این نکته که خانواده با فرد انتخابی جدید نیز مخالفت می کنند انتخاب می کنند و در بیشتر موارد به خانواده های خود اینگونه جواب می دهند با این یکی ازدواج می کنم و در اصطلاح عقده ی خود را خالی می کنند که تبعات جبران ناپذیری دارد.

در اجتماع ترکمنها اگر دو تن با هم رابطه ی عاشقانه داشته باشند،به هر دلیلی کارشان به ازدواج ختم نشود بیشتر انگشت اتهامات به سمت و سوی دختر می رود چرا اینگونه است؟اگر بپذیریم که دختران باید حجاب خود را حفظ نمایند،پسرها نباید مجهز به سلاح تقوی باشند؟
شرایط گزینش ازدواج در میان قوم ترکمن با توجه به تکنولوژی روز دنیا تغییرات اساسی نموده است دیگر نمی توان چون گذشته ها تصمیم گرفت،اما می توان به معیارهای گذشتگان که بر دین تکیه داشت اهمیت بیشتری داد. ترکمنها بی ریا هستند اما بعضی اوقات با دلایلی دست رد به سینه ی خواستگار می زنند که جای تعجب دارد براستی چرا اینگونه است چرا دلایلی به میان می آید که لازم نیست.چرا نباید دختر به فامیل داد؟چرا نباید با فلان طایفه وصلت نمود؟ چرا نباید دختر به فقیر داد؟در حالی که خداوند به صراحت می فرماید:من شما را از فضل خود بی نیاز می کنم و ...

این دلایل که بیشتر از سمت بانوان مطرح می شود حاکی از ضعف فرهنگی و بی سوادی است. نگارنده طی تحقیقی به حقیقت تلخ و عجیبی دست یافته است و آن استفاده از ورد و دعا برای ازدواج دختران و پسران با فرد مورد علاقه ی خانواده است!چرا باید اینگونه باشد؟منظورنگارندهاین نمی باشد که والدین فقط به علاقه ی فرزندان خویش نگاه کنند بلکه بر عکس هر پدر و مادری صلاح فرزند خویش را می خواهد و برای آینده ی وی نگران است و اگر فرد مذکور لیاقت ازدواج با فرزند خانواده را نداشته باشد بهتر است جلوی ازدواج گرفته شود.
در خاتمه نباید فراموش نمود که والدین می توانند محبت خویش را به فرزندان خود بدهند اما نمی توانند عقاید خود را به فرزندان خود تحمیل نمایند چرا که هر فردی با عقاید متفاوت به دنیا می آید.فرزندان نیز نباید فراموش نمایند که پدر و مادر آنها نسبت به آنان بسیار دلسوز تر از فردی است که می خواهند با وی ازدواج نمایند.درهرصورت ازدواج تحمیلی پایان آرزوهای یک انسان می باشد شاید هم به قول ضرب المثل انگلیسی عشق بعدا به وجود بیاید!(اول ازدواج کن عشق خودش به وجود می آید!)
مهم ترین شرط ازدواج با دختری پاکی ذات و شرافت نفس اوست(میکل آنژ)
asresahra.niloblog.com
عصر صحرا...
ما را در سایت عصر صحرا دنبال می کنید

برچسب : نویسنده : عبدالمناف آق ارکاکلي asresahra بازدید : 1159 تاريخ : دوشنبه 7 اسفند 1391 ساعت: 7 PM

لینک دوستان

نظر سنجی

نظر شما درباره ی وبلاگ عصر صحرا چیست

خبرنامه